Samenwerking waar nodig, zelfstandigheid waar essentieel
Als een van de initiatiefnemers van Jong Rood Vooruit richt Stijn Maas zich tot partijgenoten met een boodschap die de generatieoverschrijdende kracht van de sociaaldemocratie centraal stelt. Stijn groeide op in Oostenrijk en voelt zich als SPÖ- en als PvdA-lid in al zijn vezels sociaaldemocraat.
Voor een sterke sociaaldemocratie
Beste partijgenoten,
De aankondiging van onze partijvoorzitter om medio 2026 een nieuwe linkse en groene partij op te willen richten vraagt met hernieuwde urgentie om een fundamentele discussie over de toekomst van de Partij van de Arbeid. Dit besluit raakt niet alleen onze organisatie, maar vooral onze identiteit als dé sociaaldemocratische beweging van Nederland.
De vraag die wij ons hierin moeten stellen, is niet of samenwerking met GroenLinks mogelijk is – samenwerking is goed en zeker waardevol– maar of de PvdA moet verdwijnen in een partij die electoraal en ideologisch op drijfzand is gebouwd.
Generatieoverschrijdende kracht
De PvdA heeft een lange geschiedenis en heeft zich een groot deel daarvan bewezen als een partij die in staat was brede lagen van de bevolking aan te spreken. De naam 'Partij van de Arbeid' is niet zomaar een label, maar een begrip dat generaties overstijgt. Het is een naam die een belofte inhoudt: wij staan voor een sterke publieke sector, sociale rechtvaardigheid en economische zekerheid voor iedereen, kortom: Spreiding van Kennis, Inkomen en Macht.
Het opgeven van deze naam en partij is historisch onverantwoord en electoraal riskant. Ook voor een nieuwe sociaaldemocratische partij, die zonder twijfel ontstaat wanneer de PvdA verdwijnt. Die zou moeten worstelen om zich als dé erfgenaam van de sociaaldemocratie te vestigen. Het risico is groot dat zo’n partij eindigt als een kleine, irrelevante speler (het NSC-effect). Daarom behoudt ‘PvdA’!
Electorale realiteit
De electorale aantrekkingskracht van de PvdA is altijd gebaseerd geweest op brede volksvertegenwoordiging. GroenLinks daarentegen heeft een beperkter electoraal profiel. Laten we daarom ook niet vergeten dat GroenLinks – anders dan de PvdA - géén electoraal verraad pleegt door verder elitair ogend te ageren.
Een fusiepartij waarin een oude, vergrijzende PvdA en een jong, energiek GroenLinks de band met elkaar aangaan, zal op den duur – hier volstaat enkel al het demografische argument – een grote versie van GroenLinks worden (al dan niet met sociaaldemocratische idealen, nooit echter met de sociaaldemocratische ideologie) én zo ook op den duur door de massa en de media worden gezien en geframed.
Daarnaast is het idee dat een nieuwe fusiepartij stabiel en verenigd zal zijn een misvatting. Achter het dogma van ‘zo goed als hetzelfde’ zijn namelijk reeds nu verschillende partij interne tegenstellingen (migratiebeleid, economische groei,…) te vinden.
In een fusiepartij loopt de PvdA zodoende het risico het hart van haar electoraat kwijt te raken. Het gevolg? Een electorale afstraffing voor de PvdA-elementen binnen die fusiepartij - en die zou ook nog eens terecht zijn. Laten we ons niet opnieuw medeplichtig maken aan wat in Duitsland al vaker is gezegd: ‘Wer hat uns verraten? Sozialdemokraten!’
Eigen schuld
Eerlijk is eerlijk: een gebrek aan verjonging en overtuigende visie hebben ervoor gezorgd dat kiezers zich niet in de PvdA herkennen. Maar het goede antwoord daarop is niet om de partij op te heffen en op te laten gaan in een vage progressieve fusie. Het antwoord is om de PvdA juist opnieuw op te bouwen tot een krachtige, jonge, herkenbare sociaaldemocratische beweging.
We moeten een partij zijn die weer dicht bij de mensen staat. Een rol, die we alleen kunnen spelen als we niet opgaan in een partij die ideologisch minder standvastig geworteld is in de sociaaldemocratische traditie. We leven in een tijd met grote sociale problemen, dan mag je van een sociaaldemocratische partij op zijn minst verwachten dat zij in haar eigen kracht blijft geloven en niet capituleert voor haar hedendaagse tekortkomingen.
Ontwaakt!
De PvdA – in naam en in historie - is te waardevol om opgeheven te worden. We moeten de partij niet laten verdwijnen in een fusie waarvan het succes verre van gegarandeerd is. De sociaaldemocratie heeft in Nederland een krachtige stem nodig, en die stem is de Partij van de Arbeid.
Het alternatief is helder: samenwerking waar nodig, zelfstandigheid waar essentieel. Een sterke PvdA kan prima samenwerken met GroenLinks. Maar samenwerking betekent niet: opheffing.
Laten we kiezen voor een koers waarin de PvdA een zelfstandige, herkenbare en sterke sociaaldemocratische partij blijft, strijdend voor sociale rechtvaardigheid, gelijke kansen en een eerlijke economie. Dat is niet alleen de beste keuze voor de PvdA, maar ook voor Nederland.
Met strijdbare groet,
Stijn J.J. Maas