Sociaaldemocratie herijken: samen rooien
Richting vinden in gemeenschappen waar men iets voor elkaar wil betekenen, daarin ligt de opdracht en de kracht van de sociaaldemocratie. Ook als het gaat om het aanpakken van de milieuproblemen rondom Tata Steel met respect voor de werkenden in het bedrijf en betrokkenheid van omwonenden. Jan Stam, Statenlid en oud-vakbondsman, toont zich een kritisch supporter van Rood Vooruit.
Zaterdag naar een inspiratiebijeenkomst van Rood Vooruit. Een groep PvdA leden die van mening is dat samengaan met GroenLinks nu niet de juiste keuze is voor de sociaaldemocratie. Voor mij geldt hetzelfde, ik voel me verknocht aan een aantal sociaaldemocratische waarden, zoals eerlijk delen, emancipatie, verheffing. Vanzelfsprekend horen daar ook groene thema’s bij, voor mij is solidariteit echter een kernwaarde.
Het gevoel van solidariteit met werkenden kan op het oog botsen met groene waarden. De sociaaldemocratie is bij uitstek de stroming in ons land die een brug kan slaan tussen beide. Het meest actuele voorbeeld is Tata Steel in IJmuiden. Natuurlijk moet er met betrekking tot de milieuoverlast handelend opgetreden worden. Een klus die in handen ligt van een PvdA gedeputeerde, wie anders. Daarbij moet met groot respect samengewerkt worden met de werkenden in het bedrijf. Het is niet voor niks dat op hun initiatief het plan “Groen Staal” is opgesteld en overgenomen is door het bedrijf.
Een eenzijdige beoordeling en berichtgeving over het bedrijf en alles wat er mee samenhangt, raakt mensen. Mensen die er gewerkt hebben, mensen die er werken en hun familie. Het raakt velen in hun hart. Het raakt natuurlijk ook alle mensen die er om heen wonen en een rol spelen. De sociaaldemocratie heeft de politieke visie die dit kan aanpakken en op termijn kan oplossen. De dilemma’s zijn prachtig weergegeven in de theatervoorstelling “Onder de rook van de Hoogovens”.
Er kleeft een gevaar aan de groep Rood Vooruit. Dat gevaar manifesteerde zich reeds in de podcast “De kamer van Klok” (Volkskrant) van afgelopen week. In de initiatiefgroep staan namen van mensen, die hun sporen verdiend hebben in de PvdA in de jaren ‘90. In de podcast werd wat lacherig gedaan over de initiatiefnemers, die de sociaaldemocratie wilden terugvoeren naar die periode. Een periode waar ik met zeer gemengde gevoelens op terug kijk. Juist in die tijd werden een aantal kernwaarden van de sociaaldemocratie aan de kant geschoven. Er zijn mooie publicaties verschenen waarin beschreven wordt hoe de PvdA het neo-liberalisme werd “ingerommeld”. Er ligt een uitdaging bij het motiveren van jongeren en hen te prikkelen om vorm te geven aan de eigentijdse versie van de sociaaldemocratie. Zijn zij er niet, dan is de beeldvorming van “Rood Vooruit” moeilijk bij te sturen. We bestaan dan als een paar vleesgeworden mammoeten, die zich hebben ontworsteld aan de permafrost…..
Het is belangrijk dat de sociaaldemocratie zich weer in de tijd plaatst. Dat betekent de kernwaarden hooghouden en laten zien dat ze ook nu zeggingskracht hebben. Dus ook een antwoord kunnen bieden op de klimaatproblematiek, gekoppeld aan de mensen waar we voor staan. Geen Tesla-kortingen meer, maar aanpak van energie-armoede.
Een ander ondergeschoven onderwerp van deze tijd is de kracht van gemeenschappen. Mensen zijn ontheemd, zoekende. Richting kan alleen gevonden worden samen met andere mensen, in gemeenschappen waar men iets voor elkaar wil betekenen. Dit kan vele verschillende vormen aannemen: versterking van dorpen (platteland is ook van de PvdA!) coöperaties op het gebied van energie en andere levensbehoeften.
Samen organiseren en op elkaar kunnen rekenen is de basis van solidariteit.
De werknemers van Tata en alle mensen eromheen vormen ook een gemeenschap. We moeten het samen rooien.